Nchi 10 bora za Kiafrika zilizo na viwango dhaifu vya ubadilishaji wa fedha mnamo 2023

[Hakimu]

Viwango vya kubadilisha fedha ni muhimu katika uchumi wa dunia kwa sababu vinaathiri biashara ya kimataifa, uwekezaji na utalii. Kuelewa jinsi viwango vya ubadilishaji vinavyofanya kazi na jinsi vinavyoathiri sekta mbalimbali za uchumi ni muhimu kwa biashara, watalii na serikali.

Viwango vya ubadilishaji vinaonyesha jinsi sarafu ilivyo na thamani ikilinganishwa na sarafu zingine. Nguvu ya kiwango cha ubadilishaji wa fedha nchini, hasa inapolinganishwa na dola, inasisitiza athari zake kwa biashara ya kimataifa kwa kuwa wao hubainisha kiwango ambacho sarafu moja inaweza kubadilishwa hadi nyingine katika soko la fedha za kigeni.

Kiwango dhaifu cha ubadilishaji kinarejelea hali ambapo sarafu ya nchi imeshuka thamani ikilinganishwa na sarafu nyingine kuu. Inaweza kuathiriwa na mambo mbalimbali, ikiwa ni pamoja na nguvu za soko, viashiria vya kiuchumi, hisia za wawekezaji, na sera za serikali.

Kiwango hafifu cha ubadilishaji fedha kinaweza kuleta changamoto kubwa kwa uchumi wa nchi, na kuathiri sekta mbalimbali na uthabiti wa jumla wa kifedha.

Viwango vya ubadilishaji wa fedha hubadilika-badilika na kuonyesha jinsi nguvu tofauti za kiuchumi na kisiasa za kijiografia zinavyoingiliana. Kwa makampuni yanayohusika na biashara ya kimataifa, watu binafsi wanaopanga kusafiri nje ya nchi, na serikali zinazounda mipango ya kiuchumi, kuelewa viwango vya ubadilishaji na athari zake ni muhimu.

Sarafu nyingi za Kiafrika zina thamani duni; na chini ni kumi kati yao. Orodha hii ni kwa hisani ya viashiria vya sarafu ya kila siku ya Trading Economics. Kiashirio kimesasishwa ili kuonyesha viwango vya hivi punde vya kubadilisha fedha kwa nchi kote ulimwenguni.

Jukwaa la Uchumi wa Biashara, (jukwaa linalotoa viashiria vya uchumi kwa nchi 196 na manukuu ya kihistoria/kucheleweshwa/ya moja kwa moja kwa viwango vya ubadilishaji, hisa, faharisi, bondi na bei za bidhaa), hujumuisha jumla ya nchi 43 katika kiashirio chake cha kiwango cha ubadilishaji wa sarafu, na kuacha 11. Viwango vya sarafu vilivyo hapa chini vinaonyesha viwango vya kuanzia tarehe 18 Julai, 2023 Julai.

Rank	Country	Currency	Exchange rate
1.	Sierra Leone	Leone	1 USD = 19995.0 SLL
2.	Guinea	Guinean Franc	1 USD = 8509.00 GNF
3.	Madagascar	Malagasy Ariary	1 USD = 4430.00 MGA
4.	Uganda	Ugandan Shilling	1 USD = 3665.00 UGX
5.	Burundi	Burundian Franc	1 USD= 2806.96
6.	Congo	Congolese Franc	1 USD = 2476.00 CDF
7.	Tanzania	Tanzanian Shilling	1 USD = 2440.00 TZS
8.	Rwanda	Rwandan Franc	1 USD = 1159.60
9.	Malawi	Malawian Kwacha	1 USD = 1043.020 MWK
10.	South Sudan	South Sudanese Pound	1 USD = 979.067 SSP

 

[Gily]

Thamani ya pesa yetu inaporomoka kwa sababu ya tunategemea sana kuingiza kuliko kuzalisha. Miaka mitatu hapo nyuma tulijitahudi kuzalisha hata fedha yetu ikaimarika. Leo hii tunaagiza chakula nje ambacho tungeweza kuzalisha wenyewe...

 

[Hakimu]

Thamani ya pesa yetu inaporomoka kwa sababu ya tunategemea sana kuingiza kuliko kuzalisha. Miaka mitatu hapo nyuma tulijitahudi kuzalisha hata fedha yetu ikaimarika. Leo hii tunaagiza chakula nje ambacho tungeweza kuzalisha wenyewe...

Tutafanyaje sasa?

 

[Muhindi Wa Kuchoma]

Taasisi ya Marekani ya Heritage Foundation imetangaza katika ripoti yake ya hivi karibuni kwamba sarafu hiyo iko kwenye mkondo wa kushuka na kuporomoka.

Hii itatuathiri sana nchi ambazo tunatumia Sarafu hii ya marekani. Itapelekea uchuni wa nchi hizi kuyumba

 

[Gily]

Tutafanyaje sasa?

Kwa kadiri tunavyotumia Shilingi nyingi zaidi kupata sarafu moja ya nje ndivyo thamani ya Shilingi inavyoporomoka. Kwa ujumla, uimara wa Shilingi unategemea wingi wa Dola na fedha nyingine za kigeni sokoni. Zinapokuwa nyingi Shilingi inaimarika.

Dola zinapatikana kwa kuuza nje bidhaa na huduma, kupata watalii kutoka nje, misaada na mikopo, uwekezaji kutoka nje na fedha zinazotumwa na Watanzania waishio nje.

 

[Hakimu]

Taasisi ya Marekani ya Heritage Foundation imetangaza katika ripoti yake ya hivi karibuni kwamba sarafu hiyo iko kwenye mkondo wa kushuka na kuporomoka.

Hii itatuathiri sana nchi ambazo tunatumia Sarafu hii ya marekani. Itapelekea uchuni wa nchi hizi kuyumba

Mimi napendekeza serikali ishirikishe wachumi na kuanda mijadala mingi kuhusu namna ya kutoka hapa tulipokwama.

Kati ya maoni yaliyopo ni kutumia akiba ya fedha za kigeni kuimarisha Shilingi. Hii hufanywa kwa Benki Kuu kuingiza sehemu ya akiba hii katika maduka ya fedha za kigeni.

Kimsingi hii ni hatua ya muda mfupi. Sio endelevu na haitatui tatizo la msingi la uhaba wa Dola sokoni. Pia akiba hii haitakiwi ‘kuchezewa’. Akiba ya fedha za kigeni huwekwa ili kukidhi ununuzi kutoka nje kwa muda fulani ikitokea sababu yeyote ile fedha za kigeni haziingii nchini.

 

[Hakimu]

Kwa kadiri tunavyotumia Shilingi nyingi zaidi kupata sarafu moja ya nje ndivyo thamani ya Shilingi inavyoporomoka. Kwa ujumla, uimara wa Shilingi unategemea wingi wa Dola na fedha nyingine za kigeni sokoni. Zinapokuwa nyingi Shilingi inaimarika.

Dola zinapatikana kwa kuuza nje bidhaa na huduma, kupata watalii kutoka nje, misaada na mikopo, uwekezaji kutoka nje na fedha zinazotumwa na Watanzania waishio nje.

Tatizo ni aina ya viongozi wetu. Viongozi hawa hawataki kutumia wachumi na wasomi wetu kuboresha uchumi

Wanasiasa wanaharibu sana uchumi wetu

 

[Gily]

Taasisi ya Marekani ya Heritage Foundation imetangaza katika ripoti yake ya hivi karibuni kwamba sarafu hiyo iko kwenye mkondo wa kushuka na kuporomoka.

Hii itatuathiri sana nchi ambazo tunatumia Sarafu hii ya marekani. Itapelekea uchuni wa nchi hizi kuyumba

Uhitaji mkubwa wa Dola unaweza kuwa unachangia Shilingi kuporomoka. Uhitaji huu unaweza kusababishwa na ununuzi mwingi na mkubwa wa bidhaa au huduma kutoka nje ya nchi.

Ununuzi huu yaweza kuwa ni unaofanywa katika miradi mikubwa kama vile ya ujenzi wa miundombinu. Uhitaji mwingine ni ulipaji wa deni la Taifa…linapolipwa kwa Dola hupunguza kiasi cha sarafu hiyo kwenye mzunguko. Uhitaji mkubwa wa Dola na ununuzi mkubwa kutoka nje husababisha Shilingi kuwa dhaifu.

Kupanda kwa Dola kunawanufaisha watu na taasisi zinazolipwa kwa sarafu hiyo lakini zikitumia kwa Shilingi. Pia huwanufaisha wenye akiba za Dola benki. Bidhaa na huduma kutoka Tanzania zinazouzwa nje huwa na bei ndogo zaidi kwa Dola hivyo wauzaji nje ya nchi huuza zaidi.

Wanaopoteza katika suala la kushuka kwa thamani ya Shilingi ni wale ambao matumizi yao yanahusiana na Dola wakati vipato vyao vipo katika Shilingi. Bidhaa na huduma kutoka nje huwa ghali kuliko kawaida

 

[Gily]

Mimi napendekeza serikali ishirikishe wachumi na kuanda mijadala mingi kuhusu namna ya kutoka hapa tulipokwama.

Kati ya maoni yaliyopo ni kutumia akiba ya fedha za kigeni kuimarisha Shilingi. Hii hufanywa kwa Benki Kuu kuingiza sehemu ya akiba hii katika maduka ya fedha za kigeni.

Kimsingi hii ni hatua ya muda mfupi. Sio endelevu na haitatui tatizo la msingi la uhaba wa Dola sokoni. Pia akiba hii haitakiwi ‘kuchezewa’. Akiba ya fedha za kigeni huwekwa ili kukidhi ununuzi kutoka nje kwa muda fulani ikitokea sababu yeyote ile fedha za kigeni haziingii nchini.

BOT kuingilia ni suluhishi la mda mfupi. Mara nyingi Benki Kuu inaweza kuingilia soko ili mporomoko wa Shilling yasiwe nje ya uwezo wa kkuudhibti.

Ni lazima kupata suluhu endelevu. Suluhu hii ni kuongeza kiasi cha Dola sokoni kupitia mwingiliao huru wa nguvu za soko. Hii ni pamoja na kuwepo na mazingira rafiki na ya kuvutia kuingiza Dola nchini.

Haya ni pamoja na mazngira ya kisheria, kisera na kiudhibiti. Haya ni mazingira muhimu kuwezesha uzalishaji na uuzaji wa bidhaa na huduma nje ya nchi, kuvutia watalii kutoka nje, au kuvutia na kubakiza wawekezaji toka nje.

Mazingira hayo pia ni mazuri kuvutia misaada na mikopo kutoka nje, kuvutia fedha za Watanzania waishio nje ya nchi kuja nchini na kuzalisha ndani ya nchi baadhi ya bidhaa na huduma zinazonunuliwa kutoka nje ya nchi.